Błędy wychowawcze nauczycieli

Ankieta składająca się z 36 pytań poruszająca problem błędów wychowawczych popełnianych przez nauczycieli.
Ankieta utworzona jest wg zasad i typologii błedów wychowawczych Gureckiej.
Istnieje szereg definicji błędu wychowawczego, wydaje się jednak, że ze względów praktycznych ( #diagnoza, działania naprawcze ) najwartościowsze jest spojrzenie Antoniny Guryckiej. Autorka twierdzi, że błąd wychowawczy, to takie zachowanie wychowawcy, które stanowi realna przyczynę ( lub ryzyko ) powstania szkodliwych dla rozwoju wychowanka skutków.
Zadaniem wychowawcy jest więc unikanie sytuacji mogących wywołać niekorzystny wpływ na doświadczenia wychowanka, niedopuszczanie do zaburzeń bądź zerwania wzajemnych interakcji.
Gurycka wyróżnia :
- błędy postawy – wynikające z wadliwych nastawień wobec wychowanka, które mają charakter utrwalony i powtarzalny w podobnych sytuacjach wychowawczych
- błędy sytuacyjne – niekorzystne wychowawczo, incydentalne, przemijające zachowania prowokowane przez sytuacje interpersonalną, w której znajdują się podmioty sytuacji wychowawczej
W oparciu o zachowania wychowawcy A #Gurycka przyjęła dwubiegunowe kryteria błędów wychowawczych ze względu na zachowanie wychowawcy. Stanowią one skale, na których można określić stopień występowania danego kryterium: emocje skierowane na dziecko, koncentracja na nim i jego zadaniach. Można uznać, że w punktach centralnych tych skal (lub w obszarze tych punktów) znajduje się nasilenie optymalne, zrównoważone, umiar
ekstremalna emocjonalna akceptacja dziecka ( żar ) | —— | ekstremalne odrzucenie emocjonalne dziecka ( lód ) |
nadmierna koncentracja na dziecku | —— | nadmierna koncentracja na sobie |
nadmierna koncentracja na zadaniu wykonywanym przez dziecko | —— | niedocenianie wykonywania zadania przez dziecko |
Na podstawie tych kryteriów autorka wyodrębniła podstawowe błędy wychowawcze. Przyjmują one różne cechy z trzech podstawowych wymiarów.
RODZAJ BŁĘDU | WYMIARY POSTAWY | ||
ciepło – chłód emocjonalny | nadmierna koncentracja | wykonywane przez dziecko zadanie | |
Rygoryzm | chłód | na dziecku | przecenianie |
Agresja | chłód | na dziecku | przecenianie |
Hamowanie aktywności | chłód | na dziecku | niedocenianie |
Obojętność | chłód | na sobie | niedocenianie |
Eksponowanie siebie | – | na sobie | niedocenianie |
Uleganie – bezradność | ciepło | na sobie | niedocenianie |
Zastępowanie – wyręczanie | ciepło | na dziecku | przecenianie |
Idealizacja | ciepło | na dziecku | przecenianie |
Niekonsekwencja | przemienność | przemienność | przemienność |
Diagnozowanie błędów wychowawczych powinno odbywać się na trzech płaszczyznach :
- perspektywy obserwatora zewnętrznego, rejestrującego sposób zachowania wychowawcy
- autopercepcji wychowawcy w zakresie własnych zachowań
- percepcji wychowanka w odniesieniu do zachowań wychowawcy
Odpowiadają im określone narzędzia badawcze :
- Protokół obserwacyjny – BW/z/id
- #Kwestionariusz Autopercepcji Wychowawcy – BW/p/id
- Kwestionariusz Percepcji Ucznia – BW/pu/id
- Kwestionariusz do badania Nastroju Wychowanka w Sytuacji Wychowawczej – Em
- Kwestionariusz do Badania Reprezentacji Sytuacji Wychowawczej – R/Syt
LITERATURA
Banasiak J. Reagowanie wychowawcze w wielowymiarowej pedagogice działania Warszawa ( 1997 )
Gurycka A. Błąd w wychowaniu Warszawa ( 1990 )
Gurycka A. O sztuce wychowania Warszawa ( 1997 )
Jarosz E., Wysocka E. Diagnoza psychopedagogiczna podstawowe problemy i rozwiązania Warszawa ( 2006 )
W ankiecie znajdują się pytania z następujących wymiarów:
- #Agresja
- Hamowanie aktywności
- #Obojętność
- Eksponowanie siebie
Kup ankietę, którą badającą błędy wychowawcze wg. koncepcji Gureckiej: https://bas67.pl/produkt/bledy-wychowawcze-nauczycieli/